Wat vergeten wordt bij behandeling van enkelverstuiking

“ Jij ?  22 jaar gebasket ? “ zei hij met een smalend lachje in de ogen.

“ Ja, dat zou je met mijn lengtemaat niet gedacht hebben é “

(een meewarige blik volgt)

En je hebt in ‘landelijke’ gespeeld, zei je ?

(hij nog altijd met een onderzoekende blik om elk vezeltje van mij op te nemen om zeker een correcte eindconclusie te maken)

Basketbal, het was en is nog altijd mijn sport.  Weliswaar aan de zijlijn nu omdat zoonlief er ook talent in heeft en manlief er maar niet toe komt -zelfs op bijna 43-jarige leeftijd- de schoenen aan de haak te hangen. Maar amai, wat bewonder ik hem in dat fysieke (én mentale) stuk.

In mijn geval kon je mijn basketcarrière niet los koppelen van mijn voeten omslaan met enkelverstuiking als gevolg.  Daar zat voor mezelf over het verloop van de tijd en aantal keren de voeten omslaan wel een zekere evolutie, ook in de aanpak hiervan :

Jeugdjaren :
Doktersbezoek met advies ijs te leggen, de voet hoog te leggen, eventueel werd een drukverband aangelegd en rust.  Dit is wat ik ook tijdens mijn studies aan het Sportkot mocht leren, namelijk de RICE-regel : rust, ijs, compressie en elevatie.  Evident leek het, toen althans.  Ik werd ervaringsdeskundige. Vaak verzwikte ik mijn enkel zonder veel gevolg door de ondertussen ontwikkelde (en aangeboren ?) laksheid van mijn pezen.  Als het dan toch gevolg had, dan doorging ik zelf het proces… (zonder doktersvisite).

Sportkotjaren :
De Sportkotkiné adviseerde mij na de ‘RICE-regel’ te volgen om oefentherapie te doen om mijn gewrichtsbanden te versterken.  

Enkelverstuiking op Zweedse bodem (2021)

Karma-verstuiking (2024) tijdens het laatste stukje van de Pelgrimsroute naar Compostella
De laatste keer dat ik mijn enkel omsloeg was in het laatste stukje richting Compostella samen met het gezin.   Om kort te zijn was het vooral ik die dit wilde doen en het gezin mee ‘pushte’ om dit te ‘doen’. Toen ik mijn voet omsloeg, wist ik ook meteen dat dit een ‘karma’ stukje was.  Ik hield me stil, maar de blik van zoonlief vulde zo hard aan dat hij dit ook zo voelde.

‘Vroeger’ werd een voet -zeker als je naar spoed ging, toch ?’ ingegipst.  Tientallen keren mijn enkels omgeslaan, maar zelf nog nooit in het gips gezeten.  Er kwam eerder een algemene shift in mindset 'dat we bij een enkelverzwikking niet meer immobiliseren’.
Hoewel ik nu sinds eind augustus in de basketomgeving tweemaal iemand ingegipst zag bij een enkelverzwikking.  

Het klinkt voor iemand die in de ongelooflijk zelfhelende kracht van het lichaam gelooft meest natuur-lijk om jouw lichaam niet tegen te werken bij herstel. 
Ijs en elevatie bij pijn zijn ergens logisch.   Maar eens ijs niet meer als (verdovende) pijnstilling nodig is, ga je het herstel ermee net tegen.  Zwelling waardoor meer bloed, meer zuurstof en meer helende (voedings)stoffen naar de blessure gaat, brengt herstel.  Blijvend ijs leggen doet je bloedvaten net verkleinen waardoor je lichaamseigen herstelmechanisme wordt tegengewerkt.  Compressie zou ik dus zelf niet meer toepassen en rust spreekt (altijd) voor zich.

Maar dan ? Eens de acute herstelfase achter de rug is ? Dáár liggen enorme hiaten.  
 En daar komt voor mij het holistisch aspect. Dan heb ik het hier niet op de eerste plaats over het emotioneel, mentaal en spiritueel stukje achter je enkels omslaan.  Al is het héél interessant om te bekijken waarom je ‘wankelt’ op je enkels…
In mijn geval lijkt het -en oké, terecht, ik basket natuurlijk niet meer- dat hoe meer ik mijn eigen pad bewandelde ik ook minder aan het ‘wankelen’ was en daaruit voortvloeiend mijn enkels verstuikte.

Wél heb ik het over het gebrek aan totaalbeeld.   Samen met een onderzoek die in mijn mailbox kwam doordat dit in de nieuwsbrief van Triggerpointcoach Hanneke Heij werd opgenomen inspireerde me dit voor deze blog.

Als het acute herstel voorbij is, wordt misschien oefentherapie aangeraden ter versterking.  Dat is op zich niet slecht, alleen wordt volgens mij dan een cruciale fase vergeten. 

Het onderzoek van Fabiana Silva van de universiteit van Brussel staaft dat :

Er werd met behulp van MRI (magneetresonantie beeldvorming) aangetoond dat 18 dagen immobiliatie na een enkelverzwikking veel meer doet dan vaak wordt van uitgegaan:

--> Onderbeenspieren verminderen in volume (opvallend is dat de hamstrings net iets toenemen waarschijnlijk door de compensatie, net daar meer beroep op doen dus)

--> Bindweefsel (fascia) verdikt met als gevolg :

• Minder glijcapaciteit van de bindweefselvliezen
• Meer stijfheid
• Vermindering van bewegingsbereik
• Lidtekenvorming
• Gewrichtsbelasting

Blijkbaar is er meer bewegingsbeperking, instabiele coördinatie en instabiliteit van de enkel dan je puur op basis van spierverlies zou verwachten.

Het lijkt misschien op het eerste zicht 'normaal' dat de onderbeenspieren versterkt worden, maar ik pleit in de praktijk altijd voor eerst losmaken, dan versterken.  Naar optimaal herstel toe is het altijd interessant ook uit te zoomen.

Dit is hoe ik vanuit mijn expertise die ontbrekende fase zou invullen :

1. Hoeveelheid pijn bevragen
2. ALTIJD eerst de toestand van het zenuwstelsel nagaan (testen!) en bewerken aan de hand van zenuwreflexologie.  Gigantisch goud ligt voor mij in het kunnen bewerken van de hersenstructuren en zo invloed uit te oefenen op de neurale circuits van je lichaam. 
3. Bindweefsel of fascia opwarmen en losmaken niet alleen van voet, maar ook hele onderbeen, bovenbeen en zeker ook bilspieren neem ik mee in dit verhaal.
4. Triggerpoints opzoeken, niet alleen in de voet of onderbeenspieren, maar in de hele spierketting van voet tot onderrug en behandelen.   Zowel voor- als achterkant van het lichaam en gerichter natuurlijk naargelang waar de verzwikking gebeurde.
5. Meteen een oefening bijvoegen tijdens het consult zelf, zoals bijvoorbeeld heel raises (op de tenen gaan staan), was tot nu toe niet iets wat ik liet doen, maar Hanneke Heij wel mee opneemt.  Aangezien jouw hele pijnsysteem dan neurologisch gereset is (ahv zenuwreflexologie en neuromassage) zie ik dat zeker als een interessant gegeven.
6. Pijn opnieuw bevragen en bewegingsvrijheid hertesten

Vaak overheerst het volgen van protocollen in plaats van voorop te plaatsen hoe het best de ongelooflijke zelfgenezende kracht van je lichaam kan ondersteund worden.
Met de holistische kijk is het áltijd en, en, en…  
En fysiek, én emotioneel, én mentaal én ook spiritueel-energetisch. 

Maar ook binnen het fysieke luikje alleen is het áltijd en, en,en…
Niet alleen het ‘getroffen of pijnlijke’ lichaamsdeel bewerken, maar het totale beeld.  
Niet alleen spieren, maar ook bindweefsel en in mijn geval altijd eerst aandacht voor het zenuwstelsel. En dan heb ik de meridianen nog niet genoemd ;-)

Deze totaalaanpak lijkt je zinvol ?
Laat je dan verder inspireren door de podcast ‘ Spierspanning als onderschatte oorzaak bij pijn ‘ die je hier kan herbeluisteren.
Je kan véél zelf doen en uiteraard ben je  altijd welkom in de praktijkunit.

*Credits blogfoto Kindel Media